Bulwy zwykle wrzecionowato wydłużone, czasami nieco zgrubiałe u nasady. Liście 2, czasami tylko 1 lub więcej, na pędzie lub u jego nasady. Kwiatostan kilku do wielokwiatowy. Kwiaty małe lub średniej wielkości, skręcone o 180°. Zalążnia siedząca. Warżka języczkowata do lancetowatej, nie łatkowana, u nasady z nitkowatą lub workowatą ostrogą różnej długości. Pozostałe płatki mniej lub bardziej stulone lub oba boczne zewnętrzne szeroko rozchylone. Pręcik prosty, łącznik różnej szerokości. Rostellum wąskie, półkowate, wciśnięte między worki pręcika. Uczepki 2, nagie. Znamię 2-łatkowe, wąskie, w kształcie spłaszczonej litery V.
Prętosłup rodzaju podkolan (Platanthera) widziany z przodu (a) oraz z boku (b)
Przedstawiciele tego rodzaju rosną na półkuli północnej, w strefie umiarkowanej i tropikalnej. Trudno określić liczbę gatunków podkolanów – ich systematyka jest wciąż bardzo zagmatwana. Na przykład badacze północnoamerykańscy zaliczają do tego rodzaju niemal wszystkie storczyki o nagich uczepkach, wąskim rostelłum, z warżką zaopatrzoną w ostrogę, a więc ozorki (Coeloglossum), gołki (Leucorchis) czy gatunki rodzaju Habenaria. Z krajów tropikalnych opisano szereg drobnych, blisko spokrewnionych z podkolanami rodzajów, definiując je często niejednoznacznie. Dlatego też i one są często łączone z podkolanami. W związku z tym jest zrozumiałe, że koncepcji rodzaju podkolan jest niemal tyle, ilu badaczy pracujących nad tą grupą.
W Europie znanych jest 4(5) gatunków. Najpospolitszymi, rosnącymi także w Polsce, są podkolan biały (Platanthera bifolia) oraz podkolan zielonawy (P. chlorantha).
Podkolany rosną w różnych typach lasów – od tropikalnych po tajgę, poza tym na łąkach, torfowiskach i w tundrze.
Kwiaty obu naszych gatunków są bardzo do siebie podobne, tak pod względem kształtu, barwy, jak i wielkości. Oba gatunki rosną w podobnych zbiorowiskach roślinnych i kwitną w tym samym mniej więcej czasie. Mimo to, mieszańce między obu gatunkami spotyka się rzadko. Jak wykazały badania biochemiczne, oba gatunki różni zasadniczo charakter emitowanych zapachów. Kwiaty podkolana białego wydzielają aromatyczne estry, które zwabiają motyle nocne z rodziny Sphangidae, zaś podkolan zielona-wy produkuje alkohol bzowy, związek atrakcyjny dla motyli nocnych z rodziny Noctuidae. Zdarza się jednak, że motyle zmierzchowe i nocne odwiedzają kwiaty obu gatunków. Dlaczego więc tak rzadko spotyka się mieszańce międzygatunkowe? Przyczyną jest odmienna budowa części generatywnych obu storczyków. Łącznik pręcika u podkolana białego jest bardzo wąski, w efekcie oba worki pyłkowe leżą blisko siebie i są równoległe. Znamię u tego gatunku jest niewielkie i znajduje się tuż ponad wąskim wejściem do ostrogi. U podkolana zielonawego łącznik jest szeroki, rozsuwa wyraźnie oba worki i odsłania dużą powierzchnię znamienia. Ponieważ worki są szeroko rozstawione, także rostelłum jest tu znacznie szersze niż u poprzedniego gatunku. Odmienna budowa prętosłupa pociąga za sobą odmienny sposób przyczepiania uczepków i pyłkowin do ciała owada. U podkolana białego ćma jest w stanie wsunąć między pylniki jedynie trąbkę, zaś u podkolana zielonawego – nawet głowę. Trzoneczki pyłkowin pierwszego gatunku są bardzo krótkie, szybko zasychają na trąbce, zaginając się ku przodowi. Tak więc pyłkowiny przylegają tu do trąbek. Umożliwia to ich osadzenie na wąskim znamieniu. Trzoneczki u drugiego z podkolanów są długie i także szybko zmieniają pozycję z pionowej na horyzontalną. Nie są one jednak umieszczone blisko siebie, przyklejają się do oczu. Łatwo mogą więc być zdeponowane na szerokim i dużym znamieniu.
Nektar u podkolana zielonawego znajduje się głębiej w ostrodze niż u podkolana białego. Jest więc on dostępny dla ciem o odpowiednio długiej trąbce. Są to zwykle większe owady niż te zapylające podkolana białego. Zwykle także rozstaw ich oczu jest większy niż szerokość pręcika podkolana białego, przez co ziarna pyłku nie mogą być przeniesione na znamię tego gatunku. Natomiast sytuacja odwrotna jest możliwa. I jest to najbardziej prawdopodobny sposób powstawania mieszańców.
Mieszańce produkują zarówno estry aromatyczne, jak i alkohol bzowy, przez co mogą zwabiać motyle obu grup. Zawiązują one jednak mało owoców, bowiem ich pyłkowiny bardzo łatwo odpadają od ciał owadów.
Zapylanie podkolana zielonawego może być dość ryzykowne dla ciem. Zdarza się, że po odwiedzeniu kilku lub kilkunastu kwiatów owad ma oczy w większej części zaklejone uczepkami, co może wydatnie obniżyć jego szanse przeżycia. Uczepki, mimo delikatnej budowy, przyklejają się do owadów na stałe.
Inne gatunki rodzaju podkolan zapylane są przez motyle dzienne lub nawet komary.