Lipiennik (Liparis)
Nasadowa część łodygi bulwiasto zgrubiała. Liście zwykle 2, u nasady pędu. Kwiatostan wielokwiatowy, wydłużony. Kwiaty skręcone o 90° do 180°. Warżka bez ostrogi, skierowana w dół. Pozostałe płatki zwykłe szeroko rozchylone. Pręstosłup zwykle lekko łukowato wygięty, oskrzydlony, wysmukły. Pręcik zgięty, odpadający. Pyłkowiny 4, jajowate, bez uczepka. Rostellum małe, zredukowane.
Rodzaj lipiennik liczy około 250-300 gatunków rosnących na całym świecie – od tropików po strefę umiarkowaną chłodną. Podobnie jak u wyblina, większość gatunków rośnie w ciepłym klimacie, w strefie równikowej, często na drzewach. W Europie znany jest tylko jeden gatunek – lipiennik Loesela (Liparis loeselii).
Brak jest danych na temat biologii zapylania naszego lipiennika. Budowa jego prętosłupa umożliwia swobodne wysypywanie pylkowin na znamię, a tym samym samozapylenie. Na taką możliwość wskazuje też wysoki odsetek zawiązanych owoców. Na kwiaty lipiennika Loesela sporadycznie zalatują także małe błonkówki.
Lipiennik Loesela (Liparis loeselii)
Pseudobulwa 0,5—2 cm dł., podobnej średnicy, jajowata do niemal okrągłej, szaro- lub białozielona.
Pęd 5-20 cm wys., prosty, 3-kanciasty, nagi, zielony do żółtego.
Liście 2, bardzo rzadko 3, dł. 2-11 cm, 0,5-2,5 cm szer., szeroko-lancetowate do łopatkowatych, ostre lub tępe, wzniesione ku górze, zielone, czasami żółkniejące.
Kwiatostan do 8 cm dł., 1-18-kwia-towy, luźny.
Kwiaty małe, niepozorne, otwarte, żółtobiałe do zielonawych.
Przysadka 1—2 mm dł., mniej więcej trójkątna, ostra, półprzezroczysta, biaława do zielonawożółtej. Szypuła 2-3 mm dł., słabo skręcona, stąd kwiaty ustawione w kwiatostanie nieco bocznie, naga, żółta do zielonawej.
Zalążnia 3-4 mm dł., cylindryczna, wąska, naga, podobnej barwy. Warżka 4-6 mm dł., 2,5-4 mm szer., łukowato wygięta, mięsista, rynienkowato złożona, w zarysie eliptycznolancetowata, nie łatko-wana, ostra, zielonawa do żółtej, w centrum z zieloną smugą.
Górny zewnętrzny płatek 5-6 mm dł., o szerokiej nasadzie, powyżej lancetowaty, ostry, o zrolowanych krawędziach.
Boczne zewnętrzne płatki 4,5-5,5 mm dł., podługowatolancetowate, ostre, skręcone u nasady.
Boczne wewnętrzne płatki 5,5-6,5 mm dł., nitkowate, ostre lub tępe, o zrolowanych krawędziach, lekko łukowato wygięte.
Prętosłup 3-4- mm dł., zielonawy do żółtego, pyłkowiny białe.
Owoc do 8 mm dł., wzniesiony ku górze.
Lipiennik jest gatunkiem mało zmiennym. Podawany był z różnych części Polski, miejscami tworzy jeszcze duże, liczące setki okazów, skupienia.
Rośnie na wilgotnych łąkach i torfowiskach, na glebach wilgotnych i mokrych, często na pływającym ple torfowym, a także na średnio żyznych glebach zasobnych w węglan wapnia, o odczynie przynajmniej lekko kwaśnym, a zwykle obojętnym lub lekko zasadowym.
Kwitnienie rozpoczyna lipiennik już w maju, a kończy w lipcu.