Miodokwiat krzyżowy (Herminium monorchis)

Miodokwiat krzyżowy (Herminium monorchis)

Bulwa około 0,5-1 cm średnicy, pojedyncza, okrągła, u nasady pędu tuż ponad bulwą długie podziemne rozłogi wytwarzające nowe rośliny.

Pęd 8-30 cm wys., prosty, delikatny lub stosunkowo mocny, nagi, zielony czasami żółto nabiegły. Liście 2, rzadko 3 lub 4, dł. 2—7 cm, 0,5-1,5 cm szer., u nasady pędu, równowąskolancetowate do podługowatojajowatych, tępe lub ostre, zielone, ponad nimi 1—2 małe listki przysadkowe.

Kwiatostan 3-10 cm dł., wielokwiatowy, dosyć gęsty.

Kwiaty małe, rurkowate, niepozornie zabarwione – zwykle żółte, żółtozielone, pachnące miodem. Przysadka do 5 mm dł., lancetowata, silnie zwężona ku szczytowi, ostra, błonkowata, zielonawa. Zalążnia do 6 mm dł., skręcona, żółtawa, nieco rozdęta, prosta, tylko pod szczytem zwężona i nagle w dół zgięta, stąd kwiaty zwieszone. Warżka 2-3,5 mm dł., zwykle płaska, wyraźnie 3-zębna, zmienna w kształcie: ząbek środkowy 1-2,5 mm dł., 0,2 mm szer., równowąski, tępy, prosty; ząbki boczne 0,5 mm dł., 0,2-0,3 mm szer, od 2 do 5 razy
krótsze od ząbka środkowego, zwykle rozpostarte na boki, tępe lub ostre.

Ostroga około 0,5 mm dł., niemal niewidoczna, workowata, tępa. Górny zewnętrzny płatek 2-2,5 mm dł., około 1,5 mm szer., jajowaty, tępy.

Boczne zewnętrzne płatki 2,5-3 mm dl., 1,5 mm szer., podługowatojajo-wate, tępe.

Boczne wewnętrzne płatki 3—4 mm dł., około 1 mm szer., szerokolancetowate lub jajowate w dolnej połowie z wyraźnie zwężonym szczytem, ostre lub tępe.

Prętosłup 1 mm dł., zielonawy. Owoc do 10 mm dł., beczułkowaty.

Gatunek dość zmienny – wykazuje zróżnicowanie pod względem kształtu warżki i wewnętrznych płatków okwiatu.

Rozmieszczenie tego gatunku w naszym kraju nie jest znane. Jego stanowiska notowano na Śląsku, w Wielkopolsce, na Pomorzu i Mazurach. Na większości stanowisk nie został ostatnio potwierdzony.

Miodokwiaty spotkać można przede wszystkim na łąkach, trawiastych zboczach, na glebach o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym, często nawapiennych, świeżych lub wilgotnych.

Kwitnienie rozpoczyna w maju, kończy w lipcu.